जब कोही ब्यक्ति बौद्ध धर्ममा भिक्षु हुन्छ । त उहाँले आफुमा अनुशासित हुने, आदर गौरब गर्ने र सहनशीलताको विकास गर्ने तालिम अभ्यास लिनै पर्ने हुन्छ । “ धम्मयात्रा ” एक नयाँ भिक्षुहरुले त्यस प्रकारको अभ्यास गर्ने एक कार्यक्रम हो ।
धम्मयात्रा शब्द “ धम्म ” र “ यात्रा ” मिलेर बनेको हो । “ धम्म ” को अर्थ कुशल कर्म हो भने “ यात्रा ” को अर्थ लाग्नु हो । त्यसकारण धम्मयात्राको अर्थ कुशल कर्म तिर लाग्नु वा अधि बढ्नु हो । अथवा कुशल कर्म संगै प्रस्थान गर्नु हो । तसर्थ धम्मयात्रा भन्नाले धर्मलाई अगाडि बढाउँनु वा धर्मलाई साथ लिई प्रस्थान गर्नु भन्ने हुन्छ । उहाँ बुद्धले भिक्षुहरुमा रहेको क्लेश ( अशुद्धता, अपरित्रता ) लाई हटाउँन दिइएको शिक्षा अनुसार ठूलो संङ्ख्यामा भिक्षुहरु विभिन्न क्षेत्रहरुमा चारिका गर्नुको मुख्य उद्देश्य नै गुणधर्म चारै तिर फैलाउँनु हो ।
यो नवौं धम्मयात्रा कार्यक्रम ई.स. २०२१ जनवरी २ देखि ३१ सम्म चल्छ र यसमा १,२५० जना भिक्षुहरु सहभागी हुदैँ हुन हुन्छ । धम्मयात्रा मार्ग भरी श्रद्धालुजनहरुले स्वागत सम्मान गर्ने अवसर प्राप्त गर्छन् । यसको साथै त्रिरत्नलाई सम्मान स्वरुप धम्मयात्रा मार्ग भरी फुल पुष्पले सजाउँने छन् । भिक्षुहरुको एक विशाल समुह शान्त पूर्वक एकवद्ध भएर यात्रा गरी गरी राखेको दृश्यले श्रद्धा नभएकाहरुमा श्रद्धा जगाउँने छ, र पहिले नै श्रद्धा हुनेहरुको श्रद्धा अझ बलियो बनाइदिने छ ।
भगवान बुद्धमा असिम श्रद्धा राखेर मानिसहरुले धर्मयात्रा मार्ग भरी पुष्प फुलहरुले ढाकिने कार्य बुद्धको पालामा पनि रहेको तथ्य त्रिपिटक ग्रन्थहरुमा लेखिएको पाइन्छ । एक समयमा वैशाली नगर ठूलो प्रकोप भोगी बस्नु पर्ने थियो । मृत्यु हुनेको संङ्ख्या अत्यन्त उच्च भई जनताले धेरै नै संकट भोगि राख्नु पर्ने थियो । त्यो समयमा भगवान बुद्धलाई वैशाली नगरमा निमन्त्रणा दिइएको थियो । भगवान बुद्ध र उहाँका ५०० जना भिक्षुहरुले राजकिय छाड्दा, राजा विम्विसारले लगभग ८० किलो मिटर सम्म झण्डा, ब्यानर, पाँच रंगका फूलहरु, छत्रहरु र अन्य विभिन्न फूलहरु प्रयोग गरी बाटो तयार गरेको उल्लेख छ । भगवान बुद्धलाई स्वागत गर्न दश थरीका फूल पत्तीहरुले सजाइएको बाटो सफा गर्न स्थानिय बासिस्दाहरु पनि आएको उल्लेख छ ।
